PASSIO APOSTOLORUM PETRI ET PAULI
'Plus solito coeunt ad gaudia; dic, amice, quid sit!
Romam per omnem cursitant ouantque'.
'Festus apostolici nobis redit hic dies triumfi,
Pauli atque Petri nobilis cruore.
Vnus utrumque dies, pieno tamen innouatus anno,
uidit superba morte laureatum.
Scit Tiberina palus, quae flumine lambitur propinquo,
binis dicatum caespitem tropeis,
et crucis et gladii testis, quibus inrigans easdem
bis fluxit imber sanguinis per herbas.
Prima Petrum rapuit sententia legibus Neronis,
pendere iussum praeminente ligno.
Ille tamen ueritus celsae decus aemulando mortis
ambire tanti gloriam magistri
exigit, ut pedibus mersum caput inprimant supinis,
quo spectet imum stipitem cerebro.
Figitur ergo manus subter, sola uersus in cacumen,
hoc mente maior, quo minor figura.
Nouerat ex humili caelum citius solere adiri,
deiecit ora spiritum daturus.
Vt teres orbis iter flexi rota percucurrit anni
diemque eundem sol reduxit ortus,
euomit in iugulum Pauli Nero feruidum furorem,
iubet feriri gentium magistrum.
Ipse prius sibimet finem cito dixerat futurum:
'ad Christum eundum est, iam resoluor', inquit.
Nec mora, protrahitur, poenae datur, inmolatur ense,
non hora uatem, non dies fefellit.
Diuidit ossa duum Tybris sacer ex utraque ripa,
inter sacrata dum fluit sepulcra.
Dextra Petrum regio tectis tenet aureis receptum
canens oliua, murmurans fluento;
namque supercilio saxi liquor ortus excitauit
fontem perennem chrismatis feracem,
nunc pretiosa ruit per marmora lubricatque cliuum,
donec uirenti fluctuet colymbo.
Interior tumuli pars est, ubi lapsibus sonoris
stagnum niuali uoluitur profundo.
Omnicolor uitreas pictura superne tingnit undas,
musci relucent et uirescit aurum
cyaneusque latex umbram trahit inminentis ostri:
credas moueri fluctibus lacunar.
Pastor ones alit ipse illic gelidi rigore fontis,
uidet sitire quas fluenta Christi.
Parte alia titulum Pauli uia seruat Ostiensis,
qua stringit amnis caespitem sinistrum.
Regia pompa loci est, princeps bonus has sacrauit arces
lusitque magnis ambitum talentis.
Bratteolas trabibus subleuit, ut omnis aurulenta
lux esset intus, ceu iubar sub ortu.
subdidit et Parias fuluis laquearibus columnas,
distinguit illic quas quaternus ordo.
Turn camiros hyalo insigni uarie cucurrit arcus:
sic prata uernis floribus renident.
Ecce duas fidei summo patre conferente dotes,
urbi colendas quas dedit togatae.
Aspice, per bifidas plebs Romula funditur plateas,
lux in duobus feruet una festis.
Nos ad utrumque tamen gressu properemus incitato,
et his et illis perfruamur hymnis.
Ibimus ulterius, qua fert uia pontis Hadriani,
laeuam deinde fluminis petemus.
Transtiberina prius soluit sacra peruigil sacerdos,
mox huc recurrit duplicatque uota.
Haec didicisse sat est Romae tibi: tu domum reuersus
diem bifestum sic colas memento.'
| Prudentius | Christian Latin | The Latin Library | The Classics Page |